گزارش هفتگی بازار سرمایه ایران

به‌قلم علی عبدالمحمدی

اختصاصی فاینوهاب – با بسته شدن پرونده شهریورماه، فصل دوم سال نیز پایان یافت و شاخص کل بورس با کاهش ۱۲ درصدی، منفی‌ترین عملکرد میان بازارها را به خود اختصاص داد.

آخرین روز کاری شهریورماه برای بورس تهران با افت ۰.۸۷ درصدی شاخص کل بورس تهران و عقب‌گرد این نماگر به محدوده یک میلیون و ۳۵۵ هزار واحد به پایان رسید. به این ترتیب پرونده فصل دوم سال با افت ۱۲ درصدی دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای بسته شد. در یک روز مانده به پایان تابستان، دلار آزاد نیز نسبت به نقطه شروع سال ۰.۹ درصد کاهش نرخ داشته و سکه نیز در همین مدت ۸.۳ درصد ارزان‌تر شد. از این رو بازار سهام با بیشترین افت فصلی مواجه شد.

کارنامه شهریوری بورس تهران

آخرین ماه تابستان سپری شد. در این ماه شاخص کل بورس تهران افتی ۴.۹ درصدی را ثبت کرد اما نماگر هم‌وزن به کاهش ۰.۴ درصدی بسنده کرد. حالا چهارماه متوالی است که دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای به نزول ادامه می‌دهد و پس از آنکه در میانه خردادماه توانست هر چند موقت اما سری نیز به ابرکانال ۱.۶ میلیون واحد بزند، در روزهای پایانی شهریورماه، محدوده ۱.۴ میلیون واحد را نیز از دست داد و تا یک میلیون و ۳۵۵ هزار واحد عقب نشست.

وضعیت مناسب‌تر گروه‌های با ارزش بازار پایین که عموما در زمره صنایع داخلی بورس بازار سهام نیز جای می‌گیرند، مهمترین دلیل عملکرد مطلوب‌تر نماگر هم‌وزن بود. حتی در مقیاس ۶ماهه نیز در مقابل افت ۰.۹ درصدی شاخص کل، نماگر هم‌وزن رشدی ۱۳.۶ درصدی را نشان داد. در این میان اگر نگاهی به عملکرد دیگر گزینه‌ای سرمایه‌گذاری در ماه پایانی تابستان بیندازیم، به رشد ۷.۳ درصدی دلار آزاد و افزایش قیمت ۴.۳ درصدی هر قطعه سکه امامی پی می‌بریم.

خروج بدون ترمز حقیقی‌ها

۱۴ ماه متوالی است که سهامداران خرد به خروج سرمایه‌های خود از جریان دادوستد سهام ادامه می‌دهد. در شهریورماه نیز این روند ادامه یافت و سهامی به ارزش ۳۵۶۲ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد.

ارزش معاملات خرد سهام نیز همچنان روندی کاهشی را طی می‌کند. در آخرین روز کاری شهریورماه، میزان دادوستد سهام تنها ۲۲۰۰ میلیارد تومان و میانگین روزانه این متغیر نیز در شهریورماه ۲۸۰۰ میلیارد تومان بود.

سردرگمی‌های برجامی بورس شهریور

شاخص کل سهام که تا میانه‌های شهریورماه به نوسان کم‌مقدار در ابرکانال ۱.۴ میلیون واحدی ادامه می‌داد، در دو هفته پایانی این محدوده حساس را ترک گفت و با سرعت بیشتری مسیر نزول را پیمود. بیراه نیست اگر بگوییم که مهمترین دلیل این رفتار شاخص کل در ماه‌های گذشته، ناامیدی سهامداران از احیای زودهنگام برجام و در نتیجه تداوم عدم قطعیت‌ها در فضای اقتصادی و سیاسی کشور بود. جایی که طولانی شدن دوره انتظار و پس از آن شنیده شدن برخی اخبار نه چندان مطلوب از کانال‌های رسمی و غیررسمی، به نظر حوصله سهامدارانی که حالا بیش از دو سال است هر روز شاهد آب شدن ارزش سرمایه‌های خود در تالار شیشه‌ای هستند، را سر برد.

حالا دیگر از زبان هر کارشناسی می‌توان شنید که یکی از مهمترین مواردی که اقتصاد کشور و بورس تهران از آن رنج می‌برد، تحریم‌هاست. تحریم‌هایی که رفع کامل آن‌ها می‌تواند چاشنی رشد واقعی شرکت‌های بورسی و در نتیجه رشد قیمت سهام باشد. افزایش ریسک سرمایه‌گذاری که طی سال‌های اخیر به سبب تحریم به اقتصاد ایران تحمیل شد، انتظار سهامداران برای کسب سود را افزایش داد که حاصلی جز کاهش نسبت قیمت به درآمد بازار سهام نداشت. احیای برجام اما در وهله اول با کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری، جذابیت بورس را به رخ سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی کشیده و می‌تواند رونق واقعی را برای این بازار به ارمغان بیاورد.

سایه سرد بازارهای جهانی

یکی از متغیرهایی که همواره در روند معاملات سهام به‌خصوص سهام کالایی بورس تهران اثرگذار بوده، روند قیمتی فلزات در بازار جهانی است. جایی که شاهد ارتباط مستقیم بیش از ۶۰ درصد شرکت‌های بازار سهام با قیمت‌های جهانی هستیم. این در حالی است که روند رو به رشد تورم جهانی و قاطعیتی که فدرال رزرو و دیگر بانک‌های مرکزی دنیا برای مقابله با شیطان تورم در پیش گرفته‌اند، موجبات ریزش قیمت کامودیتی‌ها را فراهم کرده است

افزایش مجدد نرخ بهره آمریکا

فدرال رزرو در پنجمین قدم خود برای مبارزه با تورم، نرخ بهره را با ۰.۷۵ درصد افزایش به ۳.۲۵ درصد رساند.

فدال رزرو راس ساعت ۲۲:۳۰ چهارشنبه به وقت تهران در پنجمین اقدام خود در جهت افزایش نرخ بهره، با افزایش ۰.۷۵ درصدی این نرخ به جدال قدرتمند خود با تورم ادامه داد. بانک مرکزی ایالات متحده در ۴ اقدام قبلی خود نرخ بهره را از ۰.۲۵ درصد به ۲.۵ درصد رسانده بود و حالا با نرخ بهره ۳.۲۵ درصدی به دنبال ضربه‌ای مهلک‌تر به اژدهای تورم است.

بازارهای جهانی در معاملات امروز خود به پیشواز این اتفاق مهم رفتند و شاهد روندهای متفاوتی به دلیل عدم اطمینان از تصمیم فدرال رزرو بودیم به طوری که شاخص‌های اصلی بازار سهام همچون نزدک و S&P500 روندی مثبت به خود گرفته‌ بودند و در سمت دیگر کامودیتی‌ها اغلب با بازدهی منفی همراه‌ شدند اما پس از اعلام تصمیم نهایی بانک مرکزی آمریکا مبنی بر افزایش ۰.۷۵ درصدی، بازارهای سهام و کالایی همگی رنگی یکدست سرخ به خود گرفتند.