تابستان رو به پایان است اما نوسانات بازار همچنان ادامه دارد.
وضعیت بازار سهام در این تابستان ناخوشایند بوده است. شاخص‌های اصلی که در ماه‌های اخیر روند نزولی داشته‌اند، در ژوئیه به شدت تغییر مسیر دادند و در ماه آگوست تقریبا روند ثابتی را طی کردند و به سمت شرایطی می‌روند که ماه‌ها قبل از بحران وجود داشته است.
این در حالی است که بسیاری از پیش‌بینی‌های بدبینانه پشت سر گذاشته شده‌اند و تقریبا از بالاترین سطوح ریسک گذشته‌ایم اما باید توجه داشت که در این مدت موانع بسیاری برای رشد ایجاد شده است. به همین علت باید منتظر فرازوفرودهای بسیاری تا زمان رسیدن به اوج بازار باشیم.
با توجه به جلسات اخیر فدرال رزرو به موارد تغییریافته و بدون تغییر بازار در این مدت نگاهی می‌اندازیم.
نشانه‌های بسیاری نشان می‌دهد که اوج تورم در راه است
به نظر می رسد فشارهای تورمی که اقتصاد با آن روبه رو است در حال کاهش است، به همین دلیل است که فکر می‌کنیم موارد منفی که شاهد آن‌ها بوده‌ایم، از ژوئن تا حدودی کاهش یافته است واین مسئله به کنترل تصمیمات هیجانی کمک می‌کند. بررسی‌های شاخص‌های مهم بازار نشان می‌دهد که محدودیت‌های عرضه در حال کاهش است، در حالی که در همان زمان تقاضا ضعیف می‌شود.
به عنوان مثال، قیمت کالاها و نرخ حمل‌و نقل طی سه ماه گذشته روند کاهشی داشته است واین نکته فشارهای قیمتی که شرکت‌ها با آن مواجه هستند را کاهش داده است. جدیدترین داده‌های حاصل از بررسی شاخص خرید مدیران (PMI) نشان می‌دهد که شرکت‌ها در حال گزارش بهبود زمان تحویل هستند و هزینه‌های آن‌ها در این حوزه کاهش یافته است. البته باید توجه داشت که با کاهش رشد اقتصادی، موجودی انبارها نسبت به فروش افزایش می‌یابد که باید به کاهش معنی‌دار تورم کالاهای مصرفی در ماه‌های آینده کمک کند. در مسیر رسیدن به نقطه اوج تورم، انتظارات تورمی کوتاه‌مدت و بلندمدت مصرف‌کنندگان شروع به تغییر کرده است که به این معنی است که فدرال رزرو ممکن است نیازی به افزایش نرخ بهره نداشته باشد.
نرخ تورم واقعی با نرخ تورم هدف فدرال رزرو (۲ درصد) فاصله زیادی دارد
شاخص تورم مورد قبول فدرال رزرو، PCE Deflator، در ماه جولای بیش از حد انتظار کاهش یافت و از 6.8 درصد به 6.3 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافت. بر اساس بررسی‌های ماهانه، شاخص کل برای اولین بار از آوریل 2020 کاهش یافت. با این حال، شاخص اصلی، که در آن تاثیر خوراک و انرژی لحاظ نمی‌شود، با 4.6 درصد است که بیش از دو برابر نرخ تورم فدرال رزرو است.
تورم کالاها همانطور که در بالا ذکر شد احتمالاً به کندی افزایش خواهد یافت، اما تورم خدمات که سه برابر وزن کالاها در سبد مصرف کننده است، احتمالاً سخت‌تر روند نزولی و کاهش نرخ به خود بگیرد. در حالی که بازار مسکن به وضوح هیجان خود را از دست داده است، تورم اجاره بها در مسیر کاهشی حرکت خواهد کرد ولی فشار دستمزدها همچنان حاد خواهد بود، تمام این موارد مسیر پرچالش فدرال رزرو را نشان می‌دهد. باید توجه داشت که مسیر تغییرات قیمتی کالاها بسیار غیرقابل پیش‌بینی است زیرا ریسک مناقشات ژئوپلیتیکی همچنان بالاست.
پس از رسیدن به نرخ مورد نظر که نرخ خنثی‌ست، فدرال رزرو می‌تواند سرعت انقباض را کاهش دهد
مقامات با درک سیاست فدرال رزرو، در سال جاری عملکرد قابل قبولی داشته‌اند. مجموعه افزایش نرخ بهره (0.25 درصد در مارس، 0.5 درصد در ماه می، 0.75 درصد در ژوئن، و 0.75 درصد در ژوئیه) نرخ بهره بانک مرکزی آمریکا را به 2.25 – 2.50 درصد رسانده است و این محدوده‌ای است که سیاست‌گذاران آن را خنثی می‌دانند و این نرخ نسبت به نرخ رشد بی‌اثر است (نه محرک است و نه بازدارنده).
اگر فدرال رزرو اکنون روند افزایشی نرخ بهره را متوقف کند، این سریع‌ترین چرخه انقباض در 40 سال گذشته خواهد بود به عبارت دیگر این افزایش در 5 ماه گذشته اتفاق افتاده است در حالی که این رقم در سال ۱۹۸۵ در ۲۱ ماه اعمال شده بود
همان طور که ریاست فدرال رزرو اعلام کرده است، برای مهار تورم در حال حاضر مسیر طولانی باید در پیش گرفت. به همین علت سیاست‌های محدودکننده باید مدت طولانی‌تری ادامه‌دار باشند. اما از آنجایی که به نظر می‌رسد تورم و رشد هر دو در حال تغییر هستند، سرعت انقباض ممکن است رو به کندی بگذارد. پاول (رئیس فدرال رزرو) در صحبت‌های هفته‌ی گذشته خود هیچ سرنخی در مورد اینکه آیا فدرال رزرو در ماه آینده نرخ بهره را 0.5٪ یا 0.75٪ افزایش خواهد داد، ارائه نکرد، که جای تعجب نیست، زیرا مقامات اعلام کرده‌اند که قصد دارند بیشتر بر اساس داده‌های بازار تصمیم‌گیری کنند. با این حال گزارش‌های آتی اشتغال و تورم احتمالاً نقش مهمی در تعیین اندازه افزایش ماه سپتامبر خواهد داشت.
روند تغییرات نرخ بهره با احتمالات بسیاری همراه است
یکی از دلایل اصلی توقف رشد شاخص‌ها در دو هفته گذشته این است که بازار از انتظارات خود را برای کاهش نرخ بهره در نیمه آخر سال 2023 کاهش داده است در حالی که افزایش نرخ بهره اولیه، فشار بر دوش فدرال رزرو را برای کنترل شرایط کاهش می‌دهد.
نکته این است که نرخ‌ها هنوز باید افزایش یابد و پاول در مورد تغییر سیاست‌ها نیز هشدار داده است. یک سناریوی محتمل این است که نرخ وجوه فدرال در شش ماه آینده در حدود 3.75 تا 4.00 درصد به اوج خود برسد، مطابق با آنچه سیاست‌گذاران در نشست ژوئن برای پایان سال 2023 پیش‌بینی کرده بودند (میانگین نمودار نقطه‌ای)، و همچنان در آن نقطه باقی بماند. تورم در آن نقطه هنوز بالاتر است اما در مسیر رسیدن به هدف فدرال رزرو است.
با ادامه افزایش نرخ بهره در ماه سپتامبر، بازدهی اوراق خزانه ۱۰ ساله می‌تواند بار دیگر به 3.5 درصد برسد که این بالاترین میزان نسبت به اواسط ماه ژوئن. اما روند آن مانند چرخه‌های گذشته خواهد بود. البته بازدهی بلندمدت می‌تواند چند ماه قبل از آخرین افزایش نرخ توسط فدرال رزرو به اوج خود برسد.
روند رشد اقتصاد در حال کند شده است اما نسبت به میزانی که ترس ایجاد می‌کرد، انعطاف‌پذیرتر باقی مانده است
سرعت حرکت و تغییرات اقتصاد همچنان کند است و علت آن شرایط مالی سخت‌تر و فشارهای ناشی از افزایش قیمت بر فعالیت‌هاست. با این حال مصرف کننده – موتور اقتصاد ایالات متحده – در وضعیت مناسبی قرار دارد و به هزینه کردن پول خود ادامه می‌دهد.
اولین تجدید نظر در ارتباط با تولید ناخالص داخلی سه ماهه دوم، انقباض کم‌تری را در اقتصاد نشان داد که بیشتر منعکس‌کننده مخارج مصرف‌کننده است. در این آمار پس از تعدیل تورم، مصرف 1.5 درصد افزایش یافته که ناشی از افزایش سالانه 3.6 درصدی هزینه خدمات بوده است.
درآمد کارمندان در ماه ژوئیه با حمایت بازار کار افزایش یافت. با این حال، با کاهش در فرصت‌های شغلی و افزایش ترک کار و افزایش اعتراضات نسبت به بی‌کاری، برخی شکاف‌ها شروع به ظهور کرده‌اند.
چه مواردی بدون تغییر باقی مانده است؟ خطرات رشد جهانی افزایش یافته است
واضح است که فدرال رزرو هنوز سیاست انقباضی در پیش دارد و تأثیر کل افزایش نرخ‌های موجود هنوز به طور کامل در اقتصاد احساس نشده است. لحن تهاجمی فدرال رزرو در هفته گذشته نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران از تحمیل دردسر به اقتصاد برای تحت کنترل درآوردن افزایش قیمت‌ها دریغ نخواهند کرد.
در خارج از ایالات متحده، روندهای اخیر در اقتصادهای بزرگ جهان نشان می دهد که بعید است رشد جهانی به این زودی‌ها افزایش یابد. در بحبوحه جنگ جاری در اوکراین، خطر تعطیلی کامل عرضه گاز روسیه باعث شده است که قیمت گاز طبیعی اروپا در ماه گذشته افزایش یابد و خطر رکود اقتصادی در این منطقه در اواخر سال جاری افزایش یابد. از طرفی رشد در چین در بحبوحه بحران دارایی و موارد در ارتباط کووید-19 در این کشور با چالش مواجه است.
پیش‌بینی‌های مربوط به سود در حال تعدیل است
با پایان فصل سود سه ماهه دوم و انتشار گزارش‌های شرکت‌های S&P 500 مشخص شده که درآمد شرکت‌ها نسبت به سال گذشته 8.9 درصد رشد کرده که علت آن رشد قابل توجه درآمد در بخش انرژی است. نتایج حاصل از این گزارش ها نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری در برابر چالش‌های کلان اقتصادی است اما شرکت‌ها از ریسک‌های بالقوه مصون نیستند.
طی ماه گذشته، برآوردهای رشد درآمد S&P 500 برای سال 2022 از 10 درصد به 8.5 درصد کاهش یافته است، در حالی که برآوردهای سال 2023 از 9.5 درصد به 7.7 درصد کاهش یافته است که در جهت تغییرات انتظارات ما بوده و با آن مطابق است. به دلیل قیمت‌گذاری هوشمندانه و موقعیت مالی نسبتاً قوی خانوارها، انتظار رکود عمیق درآمدی نداریم، اما احتمالاً هنوز در برآوردهای سال آینده ریسک نزولی وجود دارد.
در رکودهای گذشته بازار، مرحله اولیه نزول با کاهش ارزش‌گذاری‌ها همراه بوده است که به دنبال آن برآوردهای تحلیل‌گران نیز روند نزولی می‌گیرند.چه چیزی تغییر نکرده است: فشارهای سودآوری احتمالاً ادامه خواهند داشت.
رشد درآمد در سه ماهه گذشته با اثر تورم بالا قوی ماند
با این حال، حاشیه سود تحت فشار باقی ماند و نسبت به سه ماهه گذشته و یک سال قبل کاهش می‌یابد. کاهش هزینه‌های ورودی تا حدودی این مسئله را بی‌اثر می‌کند اما افزایش اخیر در هزینه‌های نیروی کار و کاهش بهره‌وری نشان‌دهنده یه مسیر نزولی است.
آماده شدن برای تغییر فصل
با کاهش انتظارات تورمی، کاهش بازده اوراق قرضه و نوسانات پایین‌تر، بازار در تابستان احتمالا باثبات بیش‌تری به پایان می‌رسد.
از نظر ما برخی از ریسک‌های دنباله‌دار کاهش یافته‌اند در حالی که شرایط اقتصادی، درآمدی و سیاست پولی با موانع کم‌تری روبه‌رو می‌شوند.
بدون اقدام فدرال رزرو برای کاهش نرخ بهره، بازارها همچنان محدود خواهند ماند.
از نظر تاریخی نیز، نوسانات در ماه‌های سپتامبر و اکتبر به ویژه در سال‌های منتهی به انتخابات میان‌دوره‌ای افزایش می‌یابد. اما بهبود شاخص در ماه‌های بعد به شدت افزایش می‌یابد که سرمایه‌گذاری را منظم‌تر و راحت‌تر می‌کند.
آمار هفتگی بازار
آنجلو کورکفاس
استراتژیست سرمایه گذاری
منبع: ادوارد جونز
